Ostatnia projekcja filmowa upamiętniająca 85 rocznicę Zbrodni Katyńskiej „odbiła się” szerokim echem wśród mieszkańców naszego miasta, dlatego Miejska Biblioteka Publiczna przy ul. Świdnickiej w dniu 10.04.2025 roku, wyszła naprzeciw potrzebom pogłębienia wiedzy i zorganizowała spotkanie z doktorem Marcinem Birtem doktorem nauk społecznych, który wygłosił prelekcję "Doły Śmierci, doły pamięci: 85 rocznica Zbrodni Katyńskiej". Spotkanie o charakterze edukacyjnym miało na celu zgłębienie historii jednej z najbardziej tragicznych zbrodni XX wieku.
Prelekcja rozpoczęła się od wprowadzenia do tematu, w którym dr Birt zwrócił uwagę na kontekst historyczny i polityczny II wojny światowej. Podkreślił, że Katyń nie był tylko jednym miejscem, ale symbolem tragicznych losów tysięcy polskich oficerów, którzy zostali zamordowani przez władze radzieckie. Następnie szczegółowo omówił wydarzenia z 1940 roku, wskazując na strukturalne i systemowe mechanizmy, które doprowadziły do tej zbrodni.
W trakcie wykładu przybliżył historię zbrodni katyńskiej, prezentując materiał badawczy oraz dokumenty, które przez wiele lat były utajnione lub ignorowane. Ekspert szczególnie skupił się na roli NKWD, wskazując na metodologię ich działań, które obejmowały masowe egzekucje i ukrywanie ciał w dołach śmierci. Wspomniał również o odkryciu grobów katyńskich przez Niemców w 1943 roku i o kontrowersjach, które towarzyszyły ujawnieniu prawdy o tym okrutnym czynie.
Doktor Marcin Birt przybliżył również nie tylko fakty historyczne, ale także wymiar społeczny tej zbrodni. Mówił o traumach, jakie zbrodnia katyńska pozostawiła w polskim społeczeństwie i o wieloletniej walce o uznanie jej przez władze ZSRR i później przez Rosję. Zwrócił uwagę na sposób, w jaki ta historia była przez wiele lat ignorowana lub zniekształcana przez oficjalne narracje władzy.
W trakcie spotkania nawiązała się dyskusja, w której uczestnicy zadawali pytania dotyczące szczegółów wydarzeń związanych z Katyniem, roli współczesnych badań nad zbrodnią oraz trudnych relacji międzynarodowych związanych z tą tragedią. Wykładowca udzielił wyczerpujących odpowiedzi, podkreślając, że temat zbrodni katyńskiej wciąż wymaga szerokiego i obiektywnego podejścia. Uczestnicy spotkania oddali hołd Ofiarom Zbrodni Katyńskiej symboliczną minutą ciszy.
Cisza wśród książek stała się chwilą zadumy, poświęcona ludziom których głosu już nie usłyszymy a których historia na zawsze zostanie w naszej pamięci, którzy oddali życie pozostając wierni Ojczyźnie. Spotkanie w bibliotece było więc nie tylko okazją do pogłębienia wiedzy, ale również do rozważenia, jak takie tragiczne wydarzenia kształtują naszą świadomość i tożsamość narodową.
DKK w Świebodzice