"Poznać Wilno, to znaczy – ukochać je na zawsze"

Tematem grudniowego spotkania DKKP „Globtrotter” było miłe miasto, Wilno. Tak właśnie nazywał je marszałek Piłsudski. Poznać Wilno, to znaczy – ukochać je na zawsze. (...) Lecz piękno Wilna nie kończy się na jego krajobrazie, ono raczej dopiero od niego się zaczyna i snuje dalej swój czar w bryłach i szczegółach budynków miasto tworzących - tak stolicę Litwy opisuje autor najlepszego przewodnika profesor Juliusz Kłos. Z kolei najsławniejszy poeta litewski, Tomas Venclova pisał, że Wilno jest miastem niesamowicie przyciągającym, wręcz magicznym, a poza tym chaotycznym i dziwacznym – jego aurę najlepiej oddaje słowo bizarre, którego nie umiem przetłumaczyć. To samo odnosi się do jego zagmatwanej wielonarodowej historii. Miasto było ukochane i szczęśliwe, zawsze w czerwcowych piwoniach i późnych bzach, pnące się barokowymi wieżami ku niebu. (...) Dla Polaka Wilno jest nadal kolebką romantyzmu, czyli najważniejszego w polskiej historii ruchu, którego znaczenie wykracza poza literaturę, to z kolei cytat z Czesława Miłosza. 

Nasze spotkanie poprzedziła prezentacja pt. Wilno. Jerozolima Północy, bowiem najsłynniejsze w judaistycznym świecie stało się Wilno pod koniec XVIII wieku za sprawą rabina Elijah ben Solomon Zalman'a (1720–1797), zwanego Gaonem z Wilna. Stworzył on  centrum rabiniczne rozpowszechniające system nauk religijnych i żydowski sposób życia, przeciwstawiające się chasydyzmowi, stworzonemu na Podolu przez Israela ben Eliezer'a - Baal Szema (ok. 1700–1760). Z Wilnem związani byli również Ida Kamińska i Jakub Rotbaum, dyrektorzy teatrów wrocławskich, których nasze miasto uhonorowało tablicami pamiątkowymi przy ul. ul. Włodkowica i Świdnickiej.

Punktem wyjścia dla naszego spotkania stał się przewodnik nietypowy – Wilno. Barok z kamienia i obłoków – którego autorką jest Jadwiga Rogoża, analityczka z Ośrodka Studiów Wschodnich. Książka ta jest rozbudowanym esejem o historii, kulturze, dziedzictwie, a także teraźniejszości jednego z najpiękniejszych miast Europy. Wilno ma przecież wiele twarzy: polską, litewską i żydowską, ale także białoruską, tatarską, karaimską czy niemiecką. Nie sposób zamknąć wszystkich tych wątków w jednym spotkaniu, do Wilna będziemy wracać jeszcze nie raz.

Krystyna Lasota-Kotowicz

moderator DKKP "Globtrotter"

w Dolnośląskiej Bibliotece Publicznej we Wrocławiu


Autorką zdjęć z Wilna jest Krystyna Lasota-Kotowicz:

Relacja zdjęciowa ze spotkania dostępna po kliknięciu na link poniżej:

fot. Krystyna Lasota-Kotowicz