W ŻADNYM INNYM JĘZYKU NIE MA TEGO SŁOWA czyli O „POŻYDOWSKIM: niewygodnej pamięci” Agnieszki Dobkiewicz w świebodzickiej bibliotece.
Tematyka dotyczyła dwunastu żydowskich miesięcy oraz wielowątkowych reportaży. Skłania ona do głębokiej refleksji nad tym, jak żydowskie korzenie wpływają na polską tożsamość.
Agnieszka Dobkiewicz zadebiutowała dwoma przejmującymi książkami o katach i więźniach obozu koncentracyjnego KL Gross-Rosen – „Mała Norymberga” i „Dziewczyny z Gross-Rosen”, które w obu przypadkach osiągnęły status bestsellerów. „Pożydowskie” stało się pokłosiem pracy nad ww. tytułami, bowiem badając procesy zbrodniarzy Gross-Rosen autorka uprzytomniła sobie jak wielu ludzi przebywających w obozach na Dolnym Śląsku zostało w tym miejscu. I to właśnie oni zajmowali jako pierwsi „poniemieckie”.
Agnieszka Dobkiewicz opowiedziała o tym, jak jej książka jeszcze przed wydaniem stała się kontrowersyjna z uwagi na to, iż myślano o tym, że posługując się tytułem „pożydowskie” ma na myśli mienie, co w naszym kraju wzbudza olbrzymie emocje.
Autorka w interesujący sposób zaprezentowała trudne zagadnienia, co wywołało emocjonalną dyskusję wśród uczestników. Próbowano ustalić, gdzie leży przyczyna trudnych stosunków polsko- żydowskich, skoro przez długie lata obie kultury: polska i żydowska tak bezproblemowo się przenikały, współistniały i tworzono nie tylko wspólne biznesy, ale także rodziny. I jak zwykle okazało się, że nic nie zrodziło się nagle, ale „niepamięć” była powolnym procesem, toczącym się przez XX- lecie międzywojenne, II wojnę światową, rok 1968, aż po milczenie o „sprawie żydowskiej” nie tylko na Dolnym Śląsku, ale i w całej Polsce. Doszło do sytuacji, w której zaczął nam towarzyszyć kompletny brak niewiedzy na temat Żydów. W szkołach przestano o nich uczyć, a w domach wspominać i mówić. Na dowód tego prowadząca spotkanie pani Justyna Gąsior przywołała zdanie z „Ksiąg Jakubowych” Olgi Tokarczuk „Oto jak wielka jest siła słowa. Tam, gdzie go zabraknie, znika świat. Gdyby chcieć się kogoś pozbyć ze świata, to nie za pomocą miecza. Trzeba o nim milczeć, nigdy nie nazywać go po imieniu. W ten sposób sczeźnie na zawsze w niepamięci”. Pisząc książkę „Pożydowskie” autorka udowodniła to, o czym wielokrotnie wspominała: „Pamięć powoduje, że stajemy po stronie ofiar. Niepamięć oznacza spełnienie woli oprawców” i chyba ta idea towarzyszyła temu, że Agnieszka Dobkiewicz taką książkę popełniła. I jak się okazało „Pożydowskie. Niewygodna pamięć” stałą się lustrem, w którym mogliśmy się przejrzeć my - Polacy. To książka nie tylko o Żydach, ale przede wszystkim o Polakach.
Na zakończenie Beata Wiciak złożyła serdeczne podziękowania Agnieszce Dobkiewicz za spotkanie, wręczając autorce kwiaty, a Justynie Gąsior za moderowanie spotkania, natomiast w imieniu Pawła Ozgi - Burmistrza Miasta Świebodzice kosz podarunkowy wręczyła przedstawicielka Wydziału Promocji. Jednakże oficjalne zakończenie nie oznaczało, że uczestnicy rozeszli się do domów. Rozmowy w kuluarach przy poczęstunku okazały się równie interesujące i wzruszające, szczególnie dla gościni tego piątkowego wieczoru. I kto wie….może będzie to materiał na następną, wzruszającą i prawdziwą historyczną opowieść, która „wyjdzie” spod pióra Agnieszki Dobkiewicz?- Bo jak zdradziła w rozmowie pani dyrektor kolejna książka będzie bardzo mocno świebodzicka.
moderatorka Beata Wiciak
DKK Świebodzice