Przejdź do głównej zawartości

Cygański świat utracony

W jeden z najgorętszych dni czerwca ucze-stnicy Dyskusyjnego Klubu Książki dla Doro-słych zebrali się w Czytelni, aby porozma-wiać o cygańskiej poetce, Papuszy. Ta mimo wszystko trochę zapomniana postać, została przypomniana za sprawą książki Angeliki Kuźniak Papusza i filmowi Krzysztofa Krauze i Joanny Kos-Krauze pod tym samym tytu-łem. Mimo, że głównym tematem spotkania była książka, część uczestników odniosła się także do jej ekranizacji.
Papusza stała się pretekstem do rozmowy nie tylko o cygańskiej poetce, ale o barwnym i tak bardzo różnym od naszego cygańskim świecie. Początkowo dyskusja dotyczyła własnych wspomnień uczestników na temat Cyganów, którzy żyli i żyją obok nas. Jak się okazało, każdy z przybyłych miał kontakt z ich kulturą w zupełnie niestereotypowy sposób. Jedni mieszkają niedaleko cygańskich rodzin, które są dla nich życzliwymi sąsiadami, inni byli zachwyceni ich kulturą i folklorem – muzyką, pięknymi, kolorowymi strojami oraz energią i żywiołowością. Nie zabrakło też osoby, która w swojej pracy zawodowej brała udział w projekcie poświęconym edukacji dzieci cygańskich.
Na tym tle staraliśmy się umiejscowić Papuszę i jej twórczość. Są to piękne, wzruszające utwory, wrażliwej i dobrej kobiety, która doświadczyła w życiu wiele zła. Jedni uczestnicy byli dla niej pełni współczucia i zrozumienia, inni stwierdzili, że sama zgotowała sobie taki los, broniąc się przed przyjmo-waniem honorariów za swoje utwory. Wszyscy byli jednak pod wrażeniem Papuszy jako artystki zakochanej w naturze, starającej się żyć z nią w zgodzie i opiewającej jej piękno. Ciekawa była też jej znajomość z Julianem Tuwimem i Jerzym Ficowskim. Ten ostatni powiedział nawet, że miał wielkie szczęście poznać Papuszę, ona zaś miała nieszczęście poznać jego. Poetka jednak nigdy nie oceniała źle decyzji Ficowskiego i przez cały czas nazywała go Braciszkiem.
Spotkanie było bardzo ciekawe, a różnorodność doświadczeń uczestników sprawiła, że każdy mógł dowiedzieć się o Cyganach czegoś nowego i zwe-ryfikować swoje dotychczasowe myślenie na ich temat. Natomiast Papusza i jej wiersze zostaną w nas na długo.

Monika Klepczarek
moderator DKK dla Dorosłych 
w DBP we Wrocławiu