Poniemieckie to błyskotliwa opowieść o losach domów, cmentarzy i rzeczy, od szaf po oleodruki. Karolina Kuszyk – sama „wychowana na poniemieckim” – tropi ślady, wczytuje się we wspomnienia osadników i przesiedleńców, a przede wszystkim rozmawia – z przedstawicielami trzech pokoleń ludzi mieszkających w poniemieckich domach i korzystających z poniemieckich przedmiotów, ze zbieraczami i kolekcjonerami, z poszukiwaczami niemieckich skarbów, z regionalistami z ziem zachodnich i północnych odkrywającymi przedwojenną historię swoich małych ojczyzn. I zadaje pytania. Czym są dla nas poniemieckie rzeczy? Wdzięcznymi, lecz niewiele mówiącymi gadżetami w rodzaju obrazka z Aniołem Stróżem przeprowadzającym dzieci przez kładkę nad przepaścią? Obcymi śmieciami, na których rodzice i dziadkowie musieli się urządzać, bo nie mieli innego wyjścia? Jak bardzo dom poniemiecki musiał się napracować, żeby zasłużyć na miano polskiego? A co się stało z niemieckimi cmentarzami na ziemiach przyłączonych do Polski w 1945 roku?
Historia terenów pozyskanych przez Polskę po II wojnie światowej. Przedstawione zachowania ludzi chcących na tych terenach na nowo zapuścić korzenie. Książka opisuje proces powrotu Ziem Odzyskanych do Polski z punktu widzenia jego uczestników - wysiedlanych Niemców i osiedlających się Polaków.
Autorka przedstawia obraz tamtych wydarzeń z różnych perspektyw. Równie ważne jak relacje świadków są historie zapisane w przedmiotach. Pokazuje nie tylko stosunek nowo przybyłych cywilów do poniemieckiej kultury materialnej i jej rolę w kształtowaniu nowych społeczności, ale również politykę państwa polskiego względem przejętego mienia.
DKK Kłodzko