Przejdź do głównej zawartości

Podsumowanie rozmowy o literaturze czeskiej

„Trzeba cieszyć się ze wszystkiego, nie czekać na przyszłość, która przyniesie coś, co będzie piękniejsze i prawdziwsze” Oto Pavel
Te słowa czeskiego pisarza, dziennikarza i reportera sportowego autora zbioru opowiadań „Śmierć pięknych saren” są podsumowaniem naszej rozmowy o literaturze czeskiej, która odbyła się 26 lipca 2023 r. w Saloniku Prasowym kłodzkiej biblioteki. Z wprowadzenia przygotowanego przez moderatorkę dowiedzieliśmy się wielu ciekawych rzeczy o języku czeskim. Język ten po okresie rozwoju w średniowieczu całkowicie zanikł po bitwie pod Biała Górą (1620), kiedy to nastąpił zabór habsburski i część czeskich rodów szlacheckich zginęła lub wyemigrowała. Ci, którzy chcieli zachować majątki musieli podporządkować się dworowi w Wiedniu i zaczęli używać języka niemieckiego, który na kolejne wieki stał się językiem urzędowym. Czeski był językiem ludzi prostych, używanym na wsi, w gospodach i jarmarkach. Dopiero w XIX w. powstał ruch „budzicieli”, który doprowadził do odrodzenia literatury i języka czeskiego. Jedna z przedstawicielek tego prądu Bożena Niemcowa chodziła do szkoły w nieodległej Czeskiej Skalicy. Polecamy wycieczkę do tej malowniczej miejscowości a szczególnie odwiedzenie Doliny Babci, która swoją nazwę zawdzięcza powieści „Babunia” Bożeny Niemcowej. Następnie przeszliśmy do omawiania twórczości czołowych czeskich pisarzy przełomu XIX i XX wieku: Jaroslava Haška, Karela Čapka oraz piszącego tylko po niemiecku Franza Kafki. A później rozmawialiśmy o Bohumilu Hrabalu, Oto Pavlu oraz o niedawno zmarłym Milanie Kunderze i pochodzącym z pobliskiego Nachodu Josefie Škvoreckým. Nie obyło się też bez dygresji, przywołane zostały filmy: „Dobry wojak Szwejk” w reżyserii Karela Steklý i „Pociągi pod specjalnym nadzorem” w reżyserii Jiřígo Menzela. Przy okazji roku Wisławy Szymborskiej, Małgorzata miłośniczka jej poezji, opowiedziała o wizycie poetki w muzeum „Jara Cimrman” w Pradze. Moderatorka powróciła do głównego nurtu spotkania polecając kilku współczesnych czeskich autorów. Dla osób ceniących czeski humor cykl książek Evžena Bočka o rodzinie Kostków zaczynający się książką pt: „Ostatnia arystokratka” oraz powieść autobiograficzna Haliny Pawlowskiej „Dzięki za każde nowe rano”. A spośród najpopularniejszych i nagradzanych pisarzy młodego pokolenia: Kateřinę Tučkovą i Jaroslava Rudiša. Popularyzatorem czeskiej kultury w naszym kraju jest dziennikarz – Mariusz Szczygieł. Osoby zainteresowane tematyką czeską, zdecydowanie powinny sięgnąć po jedną z jego książek poświęconych właśnie temu krajowi. Spotkanie Klubowiczek z Mariuszem Szczygłem podczas ostatniego Festiwalu Góry Literatury też stało się przedmiotem naszych dygresji. Było to bardzo udane spotkanie a dodatkowo w dobry nastrój wprawiły nas słodkości przyniesione z okazji imienin Anny.

moderatorka Klaudia Lutosławska-Nowak
DKK Kłodzko